SON DƏQİQƏ

VETENİM-AZERBAYCANDIR.AZ


06.05.2023 cü il tarixində Azərbaycan Sahibkar Qadınlar İctimai Birliyinin  sədri Zenfira Ağayevanın rəhbərliyi ilə bir qrup  ziyalı xanım Azərbaycanın elm tarixində analitik kimya ixtisası üzrə ilk və yeganə akademik kimi xatırlanan Rəfiqə Əliyevanın  məzarını ziyarət etdilər. Məzarl  önünə çiçəklər düzüldü,ruhuna fatihə oxundu.

        Zemfira Agayeva: "Görkəmli alim, akademik Rəfiqə Əlirza qızı Əliyeva onu tanıyanların yaddaşında əsl Azərbaycan qadını, elm fədaisi və humanist qəlbli insan kimi yaşayır, işıqlı xatirəsi daim ehtiramla anılır. İnsanın həyatda qazandığı əsl zənginlik özü haqqında yaddaşlarda oyatdığı xoş təəssüratlar, xatirələrdir.
Əgər insan xatırlanırsa, deməli, yaşayır. Rəfiqə xanımın xatirəsi daim yaşayacaq və əziz tutulacaq. O, Azərbaycanın elm tarixində analitik kimya ixtisası üzrə ilk və yeganə akademik kimi qalır. Ömrünü analitik kimya elminin inkişafına və bu sahədə gənc alim nəslinin yetişməsinə həsr etmiş akademik Rəfiqə Əliyevanın yüksəkixtisaslı kadrlar hazırlanmasında böyük xidmətləri olub.
Ruhu şad olsun."

       Görkəmli alimin qızı, Əməkdar incəsənət xadimi Fəxriyyə Xələfova:  “Sentyabrın 20-si həm ailəmiz, həm də Azərbaycanın elm tarixi üçün çox əlamətdar bir gündür. 
     Rəfiqə xanımı yad edəndə xoş xatirələr yada düşür. Analitik kimya sahəsində Azərbaycanda ilk və yeganə qadın akademik olan Rəfiqə Əliyeva böyük elmi nailiyyətlər əldə edib. Yarım əsrdən artıq pedaqoji fəaliyyətlə məşğul olan Rəfiqə xanım elmə böyük töhfələr verib. Bütün ömrünü kimya elminə həsr etmiş Rəfiqə Əliyeva bu sahədə yüksəkixtisaslı kadrlar hazırlayıb. Rəfiqə xanımın zəngin elmi irsini hazırda tələbələri davam etdirir. Onlar dünyanın bir sıra ölkələrində fəaliyyət göstərir, elmin inkişafına töhfələr verirlər. Övladlarının bir şəxsiyyət kimi formalaşmasında Rəfiqə xanımın böyük dəstəyi olub. O, yalnız övladlarına deyil, həm də tələbələrinə, onu tanıyanlara qayğı ilə yanaşıb. Rəfiqə xanım alim və qayğıkeş müəllim olaraq onu tanıyan hər kəsin xatirəsində yaşayır”.
     
  Zemfira Agayeva: "Görkəmli alim, akademik Rəfiqə Əlirza qızı Əliyeva onu tanıyanların yaddaşında əsl Azərbaycan qadını, elm fədaisi və humanist qəlbli insan kimi yaşayır, işıqlı xatirəsi daim ehtiramla anılır. İnsanın həyatda qazandığı əsl zənginlik özü haqqında yaddaşlarda oyatdığı xoş təəssüratlar, xatirələrdir. Əgər insan xatırlanırsa, deməli, yaşayır. Rəfiqə xanımın xatirəsi daim yaşayacaq və əziz tutulacaq. O, Azərbaycanın elm tarixində analitik kimya ixtisası üzrə ilk və yeganə akademik kimi qalır. Ömrünü analitik kimya elminin inkişafına və bu sahədə gənc alim nəslinin yetişməsinə həsr etmiş akademik Rəfiqə Əliyevanın yüksəkixtisaslı kadrlar hazırlanmasında böyük xidmətləri olub.
Ruhu şad olsun."


Qeyd edək ki, Rəfiqə Əliyeva 1932-ci il sentyabrın 20-də Naxçıvan şəhərində anadan olub. Ali təhsilini 1951–1956-cı illərdə Azərbaycan Dövlət Universitetinin (indiki Bakı Dövlət Universiteti) kimya fakültəsində alıb. 1957-ci ildən Azərbaycan Dövlət Universitetində, 1958–1960-cı illərdə isə Azərbaycan Elmlər Akademiyasının Kimya Problemləri İnstitutunda kiçik elmi işçi kimi çalışıb. 1960–1963-cü illərdə universitetin kimya fakültəsinin aspiranturasında təhsil alan Rəfiqə Əliyeva 1964-cü ildən ömrünün sonuna qədər universitetin analitik kimya kafedrasında işləyib və burada assistent, baş müəllim, dosent, professor vəzifələrini tutub. O, 1970-ci ildə namizədlik, 1999-cu ildə doktorluq dissertasiyalarını müdafiə edib və professor adına layiq görülüb. 2007-ci ildə Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü, 2014-cü ildə isə həqiqi üzvü seçilib. 450-dən artıq elmi əsərin, 25 dərslik və dərs vəsaitinin, 20 patentin müəllifidir. Alimin rəhbərliyi ilə 20-dən çox fəlsəfə və elmlər doktoru yetişib.
Akademik Rəfiqə Əliyevanın elmi-pedaqoji fəaliyyəti Azərbaycan dövləti tərəfindən layiqincə qiymətləndirilib. Azərbaycan Prezidentinin Sərəncamı ilə o, “Əməkdar elm xadimi” adına layiq görülüb, “Şöhrət” ordeni ilə təltif edilib. Akademik Y.Məmmədəliyev adına mükafatın laureatı olan Rəfiqə Əliyeva Nyu-York Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü, Amerika Biblioqrafiya İnstitutu tərəfindən “2001-ci ilin adamı” və “2001-ci ilin işgüzar qadını” seçilib. 2005-ci ildə Bakı Dövlət Universitetinin təsis etdiyi “İlin alimi” fəxri adına layiq görülüb. Onun ekologiyaya və ümumi ekologiyaya aid dərs vəsaitləri isə Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin Həsən Əliyev adına mükafatı ilə qiymətləndirilib.
Görkəmli alim, həssas qəlbli insan, qayğıkeş ana Rəfiqə xanım Əliyevanın əziz xatirəsi qəlbimizdə həmişə yaşayacaq və gənc nəsil onun yaratdığı elmi istiqaməti davam etdirəcək.  



Gülşən Behbud

VETENİM-AZERBAYCANDIR.AZ